Son günlerde ülkemizde yaşanan kedi köpek katliamları ve hayvanlara tecavüz gibi iğrenç haberlerden sonra insanların akıllarında hayvanların haklarını nasıl savunulacağı konuşulmaya başlandı.
Hayvan hakları nelerdir?
Hayvanların en önemli haklarından biri olan yaşam hakkını içinde barındıran hayvan hakları her ülkede özenle incelenmekte ve yasa olarak ülkelerin anayasalarına madde olarak konulmaktadır. Her ülkenin anayasası birbirinden farklı olmasından dolayı hayvan haklarının üzerinde oluşturulan titizlik ve gündeme getirilen gerek haber sayısı gerekse de araştırmaların sayısında farklılık oluşabilmektedir.
Türkiye’de Hayvan Hakları
Ülke olarak Türkiye ele alındığında hayvanlar ve hayvan hakları Türkiye anayasasında 5199 sayılı kanunuyla gündeme gelmektedir. Temel olarak her hayvanın eşit olduğu ve yaşam hakkına sahip olduğu vurgulanmaktadır. Türkiye anayasasında hayvanlara karşı işlenen herhangi bir suçta caydırıcı bir ceza olan hapis cezası bulunmamaktadır. Hapis cezası yerine cüzi bir miktarda para cezası kesilmektedir. Bu durum hayvanlara karşı işlenen herhangi bir suçta bireyi caydırmamaktadır. Gündeme gelen olaylardan dolayı sürekli düzenlemeler yapılan yasada her yıl cezalara karşılık para cezasının ne olduğu saptanarak orman ve su işleri bakanlığı tarafından ilan edilmektedir.
Hayvanlarının bakımını üstlenen bireylerin bunu her şekilde yerine getirilmesi gerekildiği belirtilmektedir. Sahiplenen bireylerin özellikle evde beslenilen kedi ve köpek gibi hayvanların 30 günlük gibi bir süreçte bulundukları bölgedeki belediyeye kayıt yaptırarak kendilerinin olduğunu bildirmesi gerekmektedir. Hayvanların kendi yaşam alanları, habitatları bulunmaktadır. Bakımını üstlene n bireyler için baktıkları hayvanları yaşayamayacakları bir bölgede bırakamayacakları ifade edilmektedir. Bakımını üstlenemeyecek kişilerin hayvanlarını ya yeniden sahiplendirmeleri ya da hayvan bakım yerlerinin araştırılarak bırakılması gerekmektedir. Hayvanlarını kaybedenlerin yahut ölen kişilerin 7 gün içerisinde bildirmeleri ifade edilmektedir. Türkiye iklimi ve yaşam koşulları dikkate alındığın diğer birçok ülkelere ve coğrafyalara göre hayvanların kolaylıkla yaşayabilecekleri ülkeler arasında gelmektedir.
Orman bakanlığının görevi
Hayvan çeşitliliğinin çok olduğu ülkede hayvan satışı yapan petshopların yani hayvanların satıldığı dükkânlarının denetimini yapan bakanlık orman bakanlığıdır. Herhangi bir şikayet veya kanuna aykırı bir durum gerçekleştiğinde orman bakanlığının denetleme hakkı bulunmaktadır. Hayvan haklarıyla ilgili ülkelere verilen notlar karşılaştırıldığında Türkiye’nin İsviçre Avusturya ve İngiltere’nin gerisinde olarak notunun E olduğu görülmektedir.
İngiltere’de Hayvan Hakları
İngiltere ele alındığının hayvan hakları notunun A olduğu görülmektedir. Hayvan hakları konusunda özellikle dikkat eden İngiltere’nin 14’ün üzerinde yasal düzenlemeleri belirtilmektedir. Evde beslenen hayvanların sorumluluklarının, onların korunmasında aynı zamanda hayvanat bahçesinde bulunan hayvanlara kadar birçok detaylı çalışmaları bulunmaktadır. En önemli farklılıklarından bir olan hayvanların hissedebilen varlıklar olarak kanuna geçmesidir. İngiltere’de hayvanlara karşı işlenen suçlarda ve yaklaşımlarda para cezasının yanında hapis cezası da bulunmaktadır. Petshop sayısı sınırlı sayıda tutulmaktadır. Petshopta satılacak hayvanların orayı işleten kişi ya da kişiler tarafında gerekli olan bakımları devamlı olarak yapılması gerektiği ifade edilmektedir. Satılması konulan hayvanların doğası gereği kaç kere doğum yapılacağı hesaplanarak ona göre bir bakım yapılması ve ilgilenmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Kaçak hayvan satışlarına karşı gerekli tedbirler alınmakta ve yurt dışından kaçak olarak getirilen hayvanların sahiplerine gerekli cezai işlem uygulanmaktadır.
