Yaz saati uygulamasından ilk bahseden kişinin Benjamin Franklin olduğunu biliyor muydunuz? Yaz saati fikri 1784 yılında Ben Franklin’in Journal of Paris’e gönderdiği mizahi mektubunda ilk kez bahsedildi.
Benjamin Franklin, şaka yollu da olsa, bu konuda ilk yazan kişi sayılıyor ve Nisan 1784’de Paris Dergisi’nde ışığın azalan maliyeti üzerine bir ekonomik projesi adlı bir mektup gönderiyor. İngiltere’de 1918’de başlayan uygulama Amerika Birleşik Devletleri ve Alman İmparatorluğu tarafından da aynı dönemde gündeme gelmiş. ABD’de karar eyaletlere bırakılmış ve bazı eyaletler uygulamayı hala reddediyorlar.
Söz konusu uygulama Birinci Dünya Savaşı sırasında başka bir amaçla devam etti. Tarih bu uygulamanın Birinci Dünya Savaşı’nda kömürden tasarruf etmek için yapıldığını gösteriyor.
153 ülkede uygulamıyor
Halen yaz saatini en az bir bölgesinde uygulayan ülke sayısı 83, bütün bölgelerinde yaz saati uygulayan ülke sayısı 74. Yaz saati 153 ülkede ise hiç uygulanmıyor. Avrupa’da İzlanda hariç tüm ülkeler; Amerika kıtasında ABD, Kanada, Meksika, Küba, Brezilya, Şili; Asya’da Ermenistan, Azerbaycan, İran, Pakistan; Afrika’da Mısır, Fas ve Tunus yaz saati uygulamasını kullanan ülkeler arasında bulunuyor.
Faydalı mı?
Yaz saati uygulamasının faydalı olup olmadığı halen tartışılıyor. Bu uygulamayı savunanlar, güneş ışığından daha fazla faydalanılması sayesinde elektrik ve yakıt kullanımının azaltıldığını savunuyor. Brezilya ve Japonya’da yapılan iki ayrı araştırma, uygulamanın enerji ve yakıt tüketiminde tasarruf sağladığını ortaya koydu. Ancak uygulamanın elektrik ve yakıt tüketimini azaltmadığını, hatta artırdığını gösteren araştırmalar da yapıldı. 1999’da yapılan bir araştırma, yaz saatinin AB’deki eğlence sektörünün gelirinde yüzde 3’lük bir artış yarattığını gösterdi. Ayrıca Güneş ışığı sayesinde vücudun D vitamini üretiminin arttığı, ancak zaten çok güneş alan bölgelerdeki insanlarda cilt kanserine yol açabileceği kaydediliyor.